Rozpoczęcie nowego roku akademickiego 2015/2016 to moment refleksji, ale też okres formułowania nowych celów, dyskusji nad wyzwaniami. Uczelnie i nauka są w centrum zachodzących w społeczeństwie i gospodarce zmian. Na uczelniach powstają nowe idee i nowe rozwiązania, innowacje techniczne i społeczne, wykorzystywane przez społeczeństwo, przemysł, administrację. To szkoły wyższe i nauka wskazują kierunek, w którym zmierzamy, a przede wszystkim przewidują nowe wyzwania.
Otwarcie polskiej nauki i szkolnictwa wyższego na współpracę z otoczeniem było zasadniczym celem zmian wprowadzanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ostatnich latach. Ich zamierzeniem było podnoszenie jakości nauczania oraz badań naukowych, wzrost innowacyjności, wzmocnienie międzynarodowej pozycji uczelni i nauki.
Zmiany były też oparte na idei podmiotowości środowiska akademickiego i naukowego. Zaczęło ono decydować o swojej przyszłości i o podziale środków na naukę. Rozwinął się system grantowy, który pozwala wybrać i sfinansować najlepsze projekty. Mamy obiektywny system ocen jednostek naukowych, w którym pracę jednostek naukowych oceniają sami naukowcy, eksperci. Obecnie osiągnięcia naukowe jednostki zostały ściśle połączone z jej finansowaniem. Poszerzyła się autonomia uczelni. Szkoły wyższe tworzą własne programy nauczania i często zapraszają do współpracy praktyków z sektora przemysłu.
Myśląc o nowych wyzwaniach i strategiach pozwalających wyjść im naprzeciw, uczelnie mogą spełniać swoją misję w zmieniającym się świecie.
Każda uczelnia musi przygotować własną strategię rozwoju i zdefiniować swoją misję w nowych warunkach. Wspomagając uczelnie w tych działaniach, przygotowaliśmy program Uczelnie przyszłości, który ma wesprzeć szkoły wyższe w doskonaleniu programów studiów, podwyższaniu kompetencji kadry i odpowiadaniu na potrzeby rynku pracy. Z kolei Program umiędzynarodowienia szkolnictwa wyższego i program otwierający dostęp do treści naukowych wspierają uczelnie m.in. w rekrutacji zagranicznych studentów, zatrudnianiu zagranicznych wykładowców, w zdobywaniu międzynarodowych akredytacji, prowadzeniu badań naukowych we współpracy z zagranicznymi ośrodkami.
Po okresie wprowadzania reform nadszedł czas na druga falę zmian. Rozpoczęliśmy ważną debatę o przyszłości szkolnictwa wyższego i nauki. Po wielu dyskusjach ze środowiskiem naukowym przygotowaliśmy Program rozwoju szkolnictwa wyższego i nauki na lata 2015-2030. Chcemy, by realizacja Programu rozwoju szkolnictwa wyższego i nauki przyczyniła się do lepszego wykorzystania potencjału uczelni i nauki dla rozwoju życia społecznego i gospodarczego w kraju oraz zaowocowała zbudowaniem mocnej międzynarodowej pozycji polskich szkół wyższych.
Dziękuję Państwu Rektorom, Naukowcom, Studentom oraz wszystkim Przedstawicielom uczelni za wzięcie udziału w tej debacie i innych debatach o stanie uczelni i nauki. Dziękuję za opracowane materiały i wygłaszane opinie.
Z okazji rozpoczęcia roku akademickiego 2015/2016 życzę Władzom Uczelni – Rektorom, Dziekanom oraz wszystkim Kierującym Jednostkami Naukowymi, całej Kadrze Akademickiej, Studentom oraz wszystkim Pracownikom Szkół Wyższych, żeby nadchodzący rok był dobry dla szkolnictwa wyższego i prowadzenia badań naukowych.
Życzę, aby był to rok dialogu i współpracy uczelni, przedsiębiorców, administracji, wszystkich instytucji z otoczenia uczelni. Przyszłość szkolnictwa wyższego i nauki jest bowiem naszym wspólnym dobrem.
Vivat Academia! Vivant Professores