Najważniejsze tezy z debaty „Mam Prawo” zorganizowanej w murach Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu przez Przedstawicielstwo Regionalne Komisji Europejskiej w Polsce, we współpracy z Instytutem
Spraw Publicznych oraz Uniwersytetem Ekonomicznym we Wrocławiu.
Dyskusja toczyła się wokół pytania „Imigrant czy obywatel - kim jesteśmy na unijnym rynku pracy?”
1.
Zdaniem Komisarz Elżbiety Bieńkowskiej Europa jest w poważnym kryzysie swoich podstawowych wartości – 4 swobód wspólnego rynku.
Wspólny rynek w UE nie funkcjonuje w pełni i wymaga usunięcia wielu barier i ograniczeń w zakresie przepływu osób, usług, kapitału i towarów. Państwa członkowskie wciąż tworzą nowe przeszkody w
zakresie funkcjonowania wspólnego rynku, kierując się swoim własnym interesem gospodarczym. UE nie może funkcjonować bez wspólnego rynku, a wspólny rynek nie może istnieć w obecnym kształcie z
wieloma barierami i ograniczeniami. W tym obszarze Komisja ma jeszcze wiele do zrobienia.
2.
Mobilność pracowników jest ważna dla funkcjonowania wspólnego rynku i przynosi wymierne korzyści gospodarce całej Unii Europejskiej.
Zdaniem Komisarz Bieńkowskiej era taniej siły roboczej w Europie powoli się kończy. Europa powinna być miejscem pewnego poziomu życia, gdzie przestrzegane są określone standardy socjalne, a
wykwalifikowani pracownicy otrzymują godne wynagrodzenie.
Zdaniem Posłanki do Parlamentu Europejskiego Jutty Steinruck – tylko wyrównanie poziomu rozwoju gospodarczego wszystkich państwo członkowskich w UE, rozwiąże obecne problemy społeczne. Unia
realizując politykę spójności powinna doprowadzić do wyrównania poziomu rozwoju wszystkich państw. Pytanie – jak trafić z tą prawdą do społeczeństw np. niemieckiego.
Migrujący pracownicy nie zabierają nikomu miejsc pracy, bo UE jest jednym organizmem gospodarczym. W Unii jest 2 mln nieobsadzonych miejsc pracy, które nie mogą być zapełnione ze względu na brak
odpowiednio wykwalifikowanych pracowników. W tym samym czasie w wielu krajach mamy problem wysokiego bezrobocia. Te dwa problemy mogą być rozwiązane w dużym stopniu dzięki mobilności pracowników w
ramach UE.
3.
Zadaniem Komisarz Bieńkowskiej siłą Unii Europejskiej jest wspólny rynek obejmujący 500 mln obywateli. W dobie globalizacji tylko zjednoczona Unia stanowi siłę zdolną konkurować na
światowych rynkach.
Jeżeli nie będziemy pielęgnować istnienia wspólnego rynku i zaczniemy jego kosztem chronić rynki poszczególnych państw członkowskich Unii to nigdy nie wyjdziemy z kryzysu. W przyszłości nie damy też
rady konkurować z takimi gospodarkami, jak: Chiny, Indie czy USA.
4.
Obywatele krajów „starej” Unii (np. Holandia, Wielka Brytania) obawiają się migrantów zarobkowych z nowych krajów członkowskich. W praktyce nie ma takiego zagrożenia – fakt ten
potwierdzają statystyki.
Wielu obywateli krajów "starej" Unii nie chce podejmować niskopłatnej pracy, którą wykonują emigranci. Liczba emigrantów nie jest tak duża, jak jest to przedstawiane w mediach. Partie populistyczne w
różnych krajach próbują budować swoją pozycję na anty-imigranckich stereotypach, które nie znajdują potwierdzenia w rzeczywistości.
5.
Migracja zarobkowa rodzi też problemy.
W zasadę mobilności wpisane jest niejako konieczność pracy poniżej kwalifikacji. Duża emigracja może też rodzić konflikty kulturowe i społeczne z obywatelami państw przyjmujących. Unia Europejska
powinna pomagać rozwiązywać te konflikty i budować wspólną tożsamość europejską
Podsumowanie debaty przedstawione przez prof. Andrzeja Gospodarowicza – rektora Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
- Wejście Polski do Unii Europejskiej otworzyło przed nami wielkie możliwości, pozwoliło na stosunkowo szybki wzrost stopy życiowej, a tym samym dla wielu obywateli realizację ich planów i
marzeń. Stało się to w dużym stopniu dzięki funduszom europejskim, które otrzymywaliśmy w latach 2004-2013. Duże kwoty zostały zainwestowane w infrastrukturę transportową (drogi, koleje, ruch
lotniczy) oraz budownictwo. Polacy to dostrzegają i ich entuzjazm dla Unii jest znaczący. Natomiast społeczeństwa „starej” Unii nie widzą tak znaczących efektów bycia we wspólnocie.
- Prawa unijne gwarantują nam możliwość studiowania, pracy w każdym kraju UE na równych prawach, jako obywatele pierwszej kategorii. A jednak nie czujemy się tak traktowani. Z wielu wypowiedzi w
trakcie dzisiejszej debaty wynika jasno, że odpowiedź na pytanie: „Imigrant czy obywatel – kim jesteśmy na unijnym rynku pracy" jest jednoznaczna –obywatelem, ale często jest tak tylko w
teorii.
- Słyszymy jeszcze dość często o przypadkach dyskryminacji, ale to nie jest wynikiem polityki władz poszczególnych krajów „starej Unii”. Podejmowane są działania zapobiegające tego typu
praktykom.
- W krajach „starej Unii” należy prowadzić więcej działań by większa była wiedza o korzyściach wynikających z zatrudnienia obywateli państw przyjętych do Unii w ostatnich latach, a nie tylko
eksponować zagrożenia. Konieczne wydaje się prowadzenie badań w tym zakresie i popularyzowanie wyników – duża w tym rola mediów.
- 5. Od nas samych, obywateli naszego kraju, w dużym stopniu powinno zależeć jak wykorzystamy możliwości jakie stwarza nam Unia, w szczególności w zakresie swobody przemieszczania się i
prowadzenia działalności gospodarczej. Dostrzegamy istnienie wielu barier.
- Komisarz Elżbieta Bieńkowska podkreślała, że rozwój Unii trzeba postrzegać jako jednoczesny rozwój wszystkich jej państw członkowskich. Tylko działając razem i myśląc o Europie jako wspólnocie,
możemy doprowadzić do wzrostu jej znaczenia na arenie światowej. I właśnie – mimo pewnych pesymistycznych stwierdzeń prezentowanych podczas dzisiejszej debaty – integracji państw sprzyja
m.in. swoboda przemieszczania się i prowadzenia działalności gospodarczej na terenie całej Unii.
- Młodzi ludzie mają możliwości, o których ich rodzice mogli tylko marzyć. Naszym zadaniem jest rozwijanie świadomości praw i możliwości jakie Unia daje. Celem dzisiejszej debaty było właśnie
dotarcie do młodzieży z informacją o prawach i możliwościach dotyczących swobodnego przemieszczania się i prowadzenia działalności w krajach unijnych z ukazaniem ich blasków i cieni.
- Ważne też były informacje szczegółowe o programie Erasmus+, o funduszach unijnych przeznaczanych na działalność gospodarczą, o agencjach pośrednictwa pracy funkcjonujących w krajach UE.
